Prezydent Tychów Andrzej Dziuba tymi słowami rozpoczął swoje wystąpienie na sesji Rady Miasta Tychy:
- Realizacja budżetu miasta w 2020 r. w związku pandemią COVID-19 była bardzo dużym wyzwaniem. Ogłoszony w marcu stan epidemii negatywnie wpłynął na wiele sfer przede wszystkim na gospodarkę - ogłoszony lockdown przy pierwszej i drugiej fali zachorowań spowodował problemy finansowe przedsiębiorstw, co przełożyło się również na wzrost bezrobocia. Duże utrudnienia dotknęły także sferę oświaty, kultury i sportu - zamknięto placówki oświatowe, obiekty sportowe i kultury, odwoływano imprezy. Na bieżąco monitorowaliśmy sytuację finansową naszego miasta, a niepewna sytuacja gospodarcza była dużym ograniczeniem przy planowaniu kolejnych kroków, jeśli chodzi o dostosowanie budżetu do pandemicznych realiów
Pierwszy taki przypadek od 11 lat!
Pandemia miała dwojakie skutki jeśli chodzi o budżet:
- z jednej strony spowodowała utratę dochodów – ubytek wystąpił przede wszystkim w udziałach w podatkach PIT i CIT, gdzie wpływy były o 12 mln zł niższe niż w 2019 r. (Spadek dochodów z tych tytułów był pierwszym takim przypadkiem od 11 lat czyli od 2009 roku). Biorąc pod uwagę fakt, iż w ostatnich 5 latach notowano coroczne wzrosty średnio o 9% czyli o ok. 18 mln zł rocznie, łączny ubytek dochodów z PIT i CIT, uwzględniający również zmiany w prawie podatkowym wprowadzone w II półroczu 2019 r., należałoby szacować na ok. 30 mln zł. Ucierpiały również dochody z najmu obiektów i pomieszczeń, z biletów wstępu do obiektów sportowych czy z opłat parkingowych,
- z drugiej strony pandemia wywołała konieczność poniesienia wydatków wcześniej nieplanowanych – zakupu środków ochrony osobistej, sprzętu medycznego, sprzętu do pracy zdalnej itp. Łącznie na cele związane z szeroko rozumianym przeciwdziałaniem COVID-19 gmina wydała 19,6 mln zł, przy czym ze środków własnych 2,2 mln zł.
- Mimo tak trudnej sytuacji społeczno – gospodarczej wykonanie budżetu miasta przebiegło bez większych zakłóceń, a zdecydowaną większość remontów i inwestycji zakończono zgodnie z planowanym terminem – dodaje prezydent Dziuba.
Iluzorycznie dobry wynik
W 2020 dochody budżetu miasta mimo zaplanowanego deficytu udało się zrealizować z 4,2 mln zł nadwyżką w budżecie. Tak samo wydatki budżetu miasta wyniosły o 48,4 mln zł mniej w stosunku do planu. Ostatecznie miasto zamknęło budżet za rok 2020 z nadwyżką wynoszącą 9,7 mln zł.
- Ten iluzorycznie dobry wynik budżetu spowodowany był wpływem środków z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w kwocie 40,3 mln zł. Środki te stanowiące pomoc państwa w celu przeciwdziałania skutkom pandemii COVID-19 wpłynęły na konto miasta we wrześniu i grudniu 2020 r. W roku ubiegłym wykorzystaliśmy z tej puli 10,5 mln zł, co oznacza, że pozostałe 30 mln zł wpłynęło na dodatni wynik finansowy 2020 r. Środki te wykorzystamy na inwestycje w roku bieżącym – mówi Urszula Dryka – Skarbnik Miasta Tychy.
Nadwyżka operacyjna w latach 2017 – 2020
To nadwyżka operacyjna pokazuje, ile miasto może przeznaczyć na inwestycje lub spłatę wcześniej zaciągniętych kredytów i pożyczek. Im jej poziom wyższy tym można prowadzić bardziej ekspansywną politykę inwestycyjną. Nadwyżka operacyjna miasta w latach 2017 – 2019 osiągała poziom średnio 95 mln zł natomiast w 2020 r. spadła o ponad 25% do poziomu 70 mln zł. W roku 2021 dojdzie do kontynuacji tego negatywnego trendu. Urząd miasta szacuje, że nadwyżka w 2021 r. wyniesie ok. 30-40 mln zł, co jest wynikiem z jednej strony spowolnienia dynamiki wzrostu dochodów z PIT, a drugiej strony rosnących wydatków bieżących związanych ze wzrostem cen czy wzrostem pensji minimalnej itp.
Dynamika dochodów w latach 2017 – 2020
Dochody ogółem w 2020 roku wzrosły w stosunku do ubiegłego roku o 8,3% czyli o 75,9 mln zł. Jednak na taki wzrost dochodów wpłynęły głównie dwa czynniki:
- zmiana zasad wypłaty świadczeń w ramach programu „Rodzina 500+”, zgodnie z którą od 1 lipca 2019 roku świadczenie 500+ przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18 roku życia, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę.
- wpływy uzyskane przez miasto na realizację zadań mających na celu przeciwdziałanie skutkom COVID-19