Tychy - tu się zaczęło! 105. rocznica wybuchu I powstania śląskiego

Główne wydarzenia związane z rocznicą wydarzeń sprzed 105 lat będą miały miejsce 15 sierpnia na rynku Starych Tychów, gdzie o godzinie 16:30 odśpiewanie zostaną pieśni patriotyczne. Mieszkańcy przyłączą się do wokalistki Darii Kasprzak-Kępy, akordeonisty Michała Kubarskiego i skrzypaczki Gabrieli Kubarskiej.

W niedzielę 17 sierpnia pamięć o tych wydarzeniach uczci społeczność dzielnic Urbanowice, Paprocany i Czułów - pierwszych miejscowości, które poszły do boju w ramach pierwszego z powstań śląskich. O 15:30 odbędzie się złożenie kwiatów przy pomniku poświęconym powstańcom i pomordowanym w drugiej wojnie światowej przy ulicy Głównej, a o 16:15 wieńce pojawią się pod przedszkolem przy ulicy Paprocańskiej 156 (dawna szkoła ludowa gminy Paprocany). Z kolei Czułów uczci rocznicę mszą w kościele pw. Krzyża Świętego o godzinie 17, po czym wieńce pojawią się pod powstańczym pomnikiem orła przy ulicy Katowickiej.

Rowerowy rajd szlakiem powstańców z KTK Gronie

Rowerowa sekcja tyskiego PTTK - Klub Turystyki Kolarskiej Gronie - zaprasza na wydarzenie towarzyszące corocznie obchodom, jakim jest kolarski rajd powstańczym szlakiem po tyskich okolicach - 40 kilometrów przez m.in. Mikołów, Jaroszowice, Urbanowice i Paprocany. Wzbogaceniem wycieczki będzie tematyczna gra miejska z użyciem aplikacji Metrogra; rajd wyruszy w czwartek 15 sierpnia o godzinie 9 spod pomnika powstańca na Placu Wolności. Rejestracja do gry miejskiej na stronie metrogra.pl,

Pierwsze powstanie śląskie - zarys historii

Pierwsze powstanie śląskie rozpoczęło się w nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 roku w efekcie terroru stosowanego przez niemieckie władze (m.in. masakra w kopalni KWK Mysłowice, zarządzenie o „stanie oblężenia” na terenie G. Śląska i szykanowanie działaczy propolskich) oraz ogólnie nędznej sytuacji bytowej mieszkańców regionu w okresie po pierwszej wojnie światowej i rewolucji w Niemczech.

Akcja zbrojna doszła do skutku po przejęciu kontroli nad konspiracyjną Polską Organizacją Wojskową Górnego Śląska przez grupę Alojzego Zgrzebnioka po aresztowaniu przez władze niemieckie większości zarządu POW GŚl. Zgrzebniok był zwolennikiem zrywu zbrojnego - w odróżnieniu od niektórych działaczy podziemia i stanowiska polskiej armii, która zajęta bojami z Sowietami nie była w stanie wesprzeć Ślązaków.

Pierwszymi oznakami powstania była napięta sytuacja w obozach na pograniczu niemiecko-austriackim w południowej części dzisiejszego województwa śląskiego; wysłani z tamtych stron łącznicy po dotarciu do ziemi pszczyńskiej natrafili na bojowców gotowych do podjęcia bezpośredniej walki z jednostkami armii Drugiej Rzeszy, Grenzschutzu (straży granicznej) i Freikorpsów (jednostek ochorniczycjh z głębi kraju). Pierwsze starcia miały miejsce na terenie ówczesnych wsi Urbanowice i Paprocany, a następnie na Czułowie i w Tychach (Starych), po czym prędko rozlał się na miejscowości w promieniu kilkudiestu kilometrów; zryw został w przeciągu kilku dni zgaszony przez dysponującą przytłaczającą przewagą kadrową, organizacyjną i sprzętową regularną armię Niemiec i siły pomocnicze. Dało jednak inspirację kolejnym, bardziej udanym dla sprawy polskiej powstaniom śląskiego ludu z dwóch następnych lat.