www.gronie.orgWszystko zaczęło się w nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 roku w Urbanowicach, a następnie Tychach i Paprocanach - wówczas osobnych gminach powiatu pszczyńskiego. Lokalni konspiratorzy z górnośląskiej odnogi Polskiej Organizacji Wojskowej jako pierwsi wdrożyli w życie polecenie rozpoczęcia akcji zbrojnej - nie był to rozkaz kierownictwa POW GŚ, które zostało aresztowane przez Niemców w drodze na naradę, a decyzja działaczy ze Śląska Cieszyńskiego, gdzie zaczęło dochodzić do strzelanin z freikorpsami.
Powstanie rozpoczęło się w atmosferze wrzenia wywołanego masakrą górników z KWK Mysłowice - do których otworzono ogień, gdy 15 sierpnia przyszli masowo z rodzinami po pensje - oraz wielkich strajków górnośląskich robotników przeciw terrorowi niemieckich bojówkarzy, zaległym wypłatom i zwolnieniom.
Powstańcy idący od Urbanowic łatwo opanowali Tychy już pierwszej nocy, kierując się stamtąd z posiłkami na Paprocany, gdzie toczono pierwszą poważniejszą bitwę - we wsi stacjonowały wojska Grenzschutzu. Z Tychów wycofano się jednak prędko pod naporem pancernych posiłków - podobnie skończyło się całe trwające tydzień powstanie. Brakowało amunicji, a państwo polskie nie było w stanie przysłać odsieczy, zajęte ciężką wojną obronną z Rosją Radziecką.
Tyskie obchody 104. rocznicy pierwszego powstania
W tym roku w Tychach obchody zainaugurowane zostaną we wtorek złożeniem kwiatów przy pomniku na Urbanowicach (godzina 15) oraz na tablicy przy Paprocańskiej 156 na Paprocanach (16:15). O 17 odbędzie się msza święta w kościele przy Paprocańskiej połączona z koncertem pieśni powstańczych w wykonaniu tenora Piotra Rachockiego z akompaniamentem fletu i akordeonu.
Następnie w czwartek pamięć powstańców zostanie uczczona na Czułowie, gdzie znajduje się powstańczy orzeł będący rekonstrukcją pomnika z czasów przedwojennych. Po mszy w kościele pw. Krzyża Świętego (Bzów 15) o godzinie 17 nastąpi przemarsz pod wspomniany pomnik i złożenie kwiatów.
Rocznicowy rajd rowerowy z KTK Gronie
Innym sposobem na pielęgnowanie pamięci o zrywie jest coroczny rajd rowerowy śladami powstańców organizowany po raz dziesiąty przez Klub Turystyki Kolarskiej Gronie. Przejazd odbędzie się on we wtorek’ zbiórka na placu Wolności o godzinie 9. Trasa liczy 35 kilometry i biegnie wzdłuż miejsc upamiętniających plebiscyt górnośląski. Szczegóły na stronie organizatora (www.gronie.org).
Może Cię zainteresować:
Quiz z najnowszej historii Tychów. Dziesięć niełatwych pytań!
Może Cię zainteresować:
Obchody 100. rocznicy III Powstania Śląskiego. Znamy szczegóły
Może Cię zainteresować: